Het mysterie tijd: van Herakleitos tot Hawking

Augustinus zei over de tijd dat iedereen dit woord op de juiste manier kan gebruiken maar dat niemand precies weet wat tijd is. Het verstrijken van de tijd is een oerintuïtie die wij onmogelijk kunnen ontkennen. Wij kunnen niet denken en ons niet van onszelf bewust zijn zonder tijd.

Toch hebben zowel filosofen als natuuronderzoekers met de tijd geworsteld. De filosofen verkozen eeuwigheid boven vergankelijkheid. De fysici ontwerpen een wiskundig wereldbeeld waarin het voorbijgaan van alle dingen moeilijk past.

In deze cursus belichten wij de rol van de tijd in filosofie, natuurwetenschap en menswetenschap, en stellen wij de vraag: is de tijd een fantastische illusie of is hij een fundamenteel aspect van de werkelijkheid?

---

Indeling:

↬ Eerste les	Inleiding: een rondgang langs de uiteenlopende aspecten en problemen van het begrip tijd.
↬ Tweede les	‘Alles stroomt’: de spanning tussen tijd en eeuwigheid van Herakleitos tot Foucault.
↬ Derde les	Tijd en bewustzijn: de twintigste-eeuwse tijdfilosofie van Henri Bergson en A.N. Whitehead.
↬ Vierde les	Het wiskundig universum: de tijd in het licht van de moderne natuurwetenschap.
Versie 2023