Het mysterie tijd:
van Heraclitus tot Hawking
Augustinus zei over de tijd dat iedereen dit woord op de juiste manier kan gebruiken maar dat niemand precies weet wat tijd is. Het verstrijken van de tijd is een oerintuïtie die wij onmogelijk kunnen ontkennen. Wij kunnen niet denken en ons niet van onszelf bewust zijn zonder tijd.
Toch hebben zowel filosofen als natuuronderzoekers met de tijd geworsteld. De filosofen verkozen eeuwigheid boven vergankelijkheid. De fysici ontwerpen een wiskundig wereldbeeld waarin het voorbijgaan van alle dingen moeilijk past.
In deze cursus belichten wij de rol van de tijd in filosofie, natuurwetenschap en menswetenschap, en stellen wij de vraag: is de tijd een fantastische illusie of is hij een fundamenteel aspect van de werkelijkheid? Aan de orde komen onder andere:
De uiteenlopende aspecten en betekenissen van het begrip ‘tijd’
De spanning tussen tijd en eeuwigheid in het filosofische denken
Tijd en logica
Tijd en bewustzijn
De twintigste-eeuwse tijdfilosofie van Henri Bergson en A.N. Whitehead
Rivaliserende theorieën in de moderne natuurkunde